Każda nowa firma zaczyna się od pomysłu założycieli. Następnie, w modelowym przypadku, przechodzi ona przez kilka etapów rozwoju.
Czas niezbędny na przejście do kolejnego etapu zależy od wielu czynników, wśród których warto wymienić:
- Innowacyjność oferowanego produktu lub usługi
- Zaangażowanie i doświadczenie założycieli
- Przygotowanie dobrego planu
- Umiejętność unikania błędów lub minimalizowania ich wpływu na rozwój firmy
- Zapewnienie odpowiedniego finansowania
Pierwszym etapem jest etap pomysłu. W nomenklaturze branżowej taki etap nazywany jest fazą „pre-seed”. Obejmuje on formułowanie założeń, budowanie modelu biznesowego oraz tworzenie zespołu. Firmom znajdującym się na tym etapie bardzo trudno pozyskać kapitał dlatego najczęściej finansowane są z funduszy posiadanych przez założycieli.
Praca nad projektem
Kolejnym etapem jest tak zwana faza „seed”. Firmy będące na tym etapie intensywnie pracują nad produktem lub nawet mają już gotowy produkt. Często zaczynają generować pierwsze przychody, lecz daleko im jeszcze do osiągnięcia progu rentowności. Finansowanie takich firm nadal obarczone jest dużym ryzykiem, lecz przejście do tej fazy oznacza, że pomysł ma firma ma coraz większe szanse na osiągnięcie sukcesu. Dlatego zainteresowanie ze strony inwestorów ulega zwiększeniu i możliwe jest pozyskanie dodatkowego finansowania. Najczęściej ze strony anioła biznesu.
Następny etap to faza „early-stage”. Firmy na tym etapie cechuje stabilna sprzedaż i powiększająca się baza klientów. Często osiągane wyniki sprzedażowe są wystarczające do osiągania rentowności. Jednak osiągane zyski nie są na poziomie wystarczającym do dynamicznego rozwoju i szybkiego zwiększania sprzedaży i dlatego nadal pojawia się potrzeba pozyskiwania dodatkowego finansowania. Inwestycja w przedsiębiorstwo znajdujące się w fazie „early-stage” ciagle jest bardzo ryzykowna.
Ostatnim z etapów jest faza ekspansji. Firmy osiągające ten etap dynamicznie zwiększają obroty i generują coraz większy zysk. Baza klientów powiększa się dynamicznie, co powoduje równie dynamiczny wzrost sprzedaży. Firmy znajdujące się w tej fazie nie mają ograniczeń w pozyskiwaniu kapitału, gdyż dla inwestorów są bardzo łakomym kąskiem, a osiągane wyniki powodują, że nawet konserwatywne banki chętnie je finansują.
Koszty pozyskania kapitału
Im wyższa faza rozwoju firmy tym niższy jest koszt pozyskania kapitału. Nic w tym dziwnego – na koszt finansowania największy wpływ na poziom ryzyka. Dlatego z punktu widzenia ceny kapitału najlepiej zacząć jego pozyskiwanie w jak najpóźniejszej fazie rozwoju firmy.
Strategia taka ma wielu zwolenników, a firmy funkcjonujące z ten sposób często dużo szybciej osiągają próg rentowności niż te, które korzystają z pomocy inwestorów już od pierwszego etapu. Jednak rzeczywistość jest przewrotna i niewiele firm może pozwolić sobie na długi okres samofinansowania, a kapitał najczęściej jest potrzebny właśnie na wstępnych etapach – w fazach „pre-seed” i „seed”.
Źródło: ASA – Doradztwo gospodarcze
